Ik woon dit jaar 45 jaar in Limburg. Daarvoor heb ik ruim 30 jaar in Amsterdam gewoond en gewerkt. In 45 jaar denk je zo het een en ander van je omgeving te hebben opgestoken. Na het lezen van Het Geluk van Limburg ben ik totaal van gedachten veranderd. Dat komt door het boek van Marcia Luijten. Het is een prachtig boek dat in van mijn zoon Lars voor mijn verjaardag kreeg. Ik ben er veel wijzer van geworden.
Het boek gaat over twee onderwerpen. De geschiedenis van met name de Oostelijke Mijnstreek. Zeg maar Kerkrade en meer in het bijzonder de mijnwerkerskolonie Heilust. Daar doorheen geweven is de geschiedenis van een mijnwerkersfamilie die in de kolonie Heilust woont. Dat is de familie Vinders. Sjakie Vinders is meer in het bijzonder de persoon die besproken wordt. Een buitenbeentje in de familie. Sjakie is wat klein om mijnwerker te worden. Hij gaat daarom naar de Mulo in plaats van naar de Ondergrondse Vakschool (OVS) waar je heen gaat om mijnwerker te worden. Die Mulo redt hem van een ellendig ondergronds bestaan dat uiteindelijk bij de meeste mijnwerkers uitmondt in stoflongen. En daar ga je dood aan.
Sjakie bezoekt na de Mulo de Kweekschool en wordt onderwijzer op een blo-school bij de broeders. En hij wordt uiteindelijk ook de artist Jack Vinders. Een in zijn woonstreek beroemde zanger en cabarettier, die ook veel succes heeft in Duitsland.
De geschiedenis van de Mijnstreek leerde me hoe onder leiding van de mijnen en de kerk de mijnwerkers door kerkleider Dr. Henri Poels zo georganiseerd werden dat het socialisme geen vat op ze kreeg. Dociel trokken ze elke dag het enorm uitgebreide ondergrondse gangenstelsel in om er het zwarte goud te delven.
Die bemoeienis van kerk en werkgever met alles en nog wat in het mijnwerkersleven. Ik wist het, maar ook weer niet. Als ik glas en papier ga wegbrengen naar het milieupark dan kom ik langs het Dr. Poelsoord. Altijd gedacht dat het een conferentieoord of zo was. Blijkt het een voormalig herstellingsoord voor overwerkte mijnwerkersvrouwen te zijn.
Marcia Luijten heeft een gedegen werkstuk afgeleverd. Bijna 400 pagina’s dik. Mensen zullen haar kennen als presentatrice van Buitenhof voor de VPRO. Ze praat en schrijft in mooie zinnen. In het Nederlands en in Buitenhof ook in het Engels. Ik heb genoten van haar boek.
Aanstekelijk verhaal Fred, maar ik onderdruk de kriebels om het te bestellen als ik het stapeltje boeken op mijn tafel zie, waarin ik bezig ben of waarin ik nog niet eens begonnen ben. En als oud Duivendrechter, die weliswaar ook al ruim 40 jaar in Brabant woont zonder met met mijn roots van boven de rivieren een echte Brabander te worden, staat Limburg net iets te ver van mij af om dat boek ook aan mijn stapel toe te voegen.
Bovendien ben ik het afgelopen jaar nogal druk geraakt met een project over hoe het de Joodse inwoners van Drenthe in WO-II verging: http://www.sjoa-drenthe.nl. Ook daarin gaat een wereld voor mij open. Als ik aan onze gemeenschappelijke herinneringen aan Duivendrecht in die tijd denk interesseert je dat mogelijk ook?
Hartelijke groeten.
Hartelijk dank voor je reactie, Henk. Het is misschien een boek dat meer geschikt is voor Limburgers. Limburgers van origine of import, dan voor mensen die elders opgroeiden.
Over het sjoa project zal ik je later nog schrijven.
Veel leesplezier, Ruud.
Hartelijk dank Fred. Ik ga dat boek bestellen.