Montessori in Nederland

Op 5 april 2019 organiseerde de AMI weer een bijeenkomst en excursie in het Montessorihuis op de Koninginneweg 163 te Amsterdam en naar Noordwijk. In Noordwijk bezochten we Het Huis aan Zee, waar Maria Montessori in 1952 tijdens een korte vakantie plotseling overleed.

In het Montessorihuis deed ik een presentatie over het verblijf van Maria Montessori, haar zoon Mario Montessori en diens kinderen in Nederland. Dit verblijf hing samen met het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog in 1936. Anders dan wel eens gedacht wordt woonden de Montessori’s niet in Italië, maar [sinds 1915] in Barcelona. De burgeroorlog woedde dus bij hen voor de deur.

De familie vluchtte met hulp van de Britse regering naar Engeland waar in Oxford een Montessoricongres georganiseerd was. Aan dit congres nam ook de jonge Nederlandse Montessorileidster Ada Pierson deel. In overleg met haar ouders nodigde zij de Montessori’s uit voor een logeerpartij in het huis van de familie Pierson; de villa Intimis in Baarn. Daar schreef Maria Montessori Het Geheim van het Kinderleven.

Later woonden de Montessori’s in Laren (N.H.) in een kleine villa De Binckhorst, waar ze ook een Casa dei Bambini leidden. En in de villa Groenendaal een Casa dei Bambini, een Lagere School, een Opleiding voor Montessorileidsters, een Ontwikkelcentrumen een afdeling voor kinderen met een leerstoornis.

Na de presentatie in Amsterdam bezochten we in groepjes de studeerkamer van Maria Montessori. De studeerkamer is een lustoord voor mensen die geïnteresseerd zijn de geschiedenis van de Montessoriopvoeding. Van Maria Montessori hangt er het statige portret gemaakt door Sir Frank O. Salisbury (1874 – 1962). Salisbury schilderde beroemde mensen zoals Koningin Elizabeth II, Winston Churchill en Veldmaarschalk Montgomery. Van Mario hangt er zijn Montessoridiploma uit 1925.

Daarna reden we naar Noordwijk. Aan de Koningin Astridboulevard ligt Het Huis aan Zee.Het is een groot geluk dat we van de eigenaar al jaren met een hele buslading geïnteresseerden op bezoek mogen komen en rondgeleid worden in een huis dat in wezen nog hetzelfde is als toen Maria Montessori er in 1952 overleed.

Maria Montessori had vastgelegd dat zij begraven wilde worden in de plaats waar zij zou overlijden. Dat is dus ook in Noordwijk op de R.K. Begraafplaats aan de Goolaan. Het is een indrukwekkend en toch eenvoudig ogend graf dat werd ontworpen door haar kleinzoon Mario Montessori Jr. Het graf is voorzien van een Italiaans grafschrift. In het Nederlands vertaald luidt het:  

“Ik vraag de lieve en machtige kinderen om samen met mij te bouwen aan de vrede in de mens en in de wereld.”

Het grafschrift doet me denken aan een citaat van William Wordsworth  (1770 – 1850) – een Engelse schrijver die gezien kan worden als de grondlegger van de Romantiek in dat land –  in De Methodewaarmee het boek wordt afgesloten:

“Het geheim van de hele natuur ligt besloten in de kinderziel. Deze laat ons de ware synthese van het leven zien, die zetelt in de geest van de mensheid.”

Namens al de bezoekers legde Dinnie Rebild uit Denemarken bloemen op het graf.